 |
| Mao Zedung toplum karşısına son kez çıkıyor. Mao'nun elini tutan kişi Zülfikar Ali Butto. |
Mao’nun kamuoyu önündeki son görünüşü ve bilindiği kadarıyla canlı olarak çekildiği son fotoğrafı 27 Mayıs 1976 tarihine aittir. O yıllarda Pakistan Başbakanı olan Zülfikar Ali Butto bir günlüğüne Pekin'i ziyarete gitmiş, bu ziyaretinde Mao Zedung'la da buluşmuştur. Fotoğrafta Mao'nun sağlık durumunun kötüye gittiği net bir şekilde gözükmektedir.
Mao'ya olan sevgisiyle bilinen ve fotoğrafta Mao'nun elini tutan Zülfikar Ali Butto, Mao Zedung'u gören son yabancı devlet adamı olmuştur. Zülfikar Ali Butto'nun Mao'ya olan sevgisi ve hayranlığı "Çin Nasıl Kapitalist Oldu?" kitabında şu sözlerle gösterilmiş:¹
Özü uyum ve macera olan bir devrimin oğlu, dünyayı sarsan parlak bir yeni düzenin büyük mimarı. Mao gibi adamlar yüz yılda bir gelir.
Zülfikar Ali Butto yaptığı konuşmalarda ve yazdığı yazılarda da Çin Komünizmini ile kendi tasarladığı İslami Sosyalizm modelini sık sık bağdaştırmış, Mao'nun takipçisi olduğunu her fırsatta göstermiştir.
Mao ve Butto Ne Konuştu?
Washington Post'a göre Mao bu toplantıda Pakistan'a belli bir miktar(50 kg) uranyum transfer etmeyi kabul etmiş ve Pakistan nükleer faaliyet programını başlatmıştır.²
Görüşmeden sonra sağlık sorunları artarak devam eden Mao Zedung, bir daha canlı olarak kameralar karşısına çıkmadı ve herhangi bir yabancı devlet temsilcisiyle bir araya gelmedi. Kısa bir süre sonra, 9 Eylül 1976 tarihinde (82 yaşında) Mao hayata gözlerini yumdu. Zülfikar Ali Butto ise görüşmeden yaklaşık bir yıl sonra askeri darbe ile devrildi ve hapse atıldı. Butto 4 Nisan 1979 tarihinde idam edildi.
Alıntılar:
(1)Çin Nasıl Kapitalist Oldu?, Ronald Coase ve Ning Wang, Çeviren İlkay Yılmaz , BingBang Yayınları, 2015, s.22
(2)Chinese Helped Pakistan Get the Bomb, Deutsche Welle, 13.11.2009, https://www.dw.com/en/chinese-helped-pakistan-get-the-bomb/a-5211854 Son Erişim Tarihi: 07.04.2021
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder