Milli Birlik Komitesi tarafından gerçekleşen 27 Mayıs darbesi "Demokrat Partinin diktatörlüğü karşısında sessiz kalamayan ordu tarafından kansız bir darbe yapıldığı" algısıyla gerçekleşmiştir. Bu algıyı kabul eden bir grup kadın "Arzumuz Hürriyetti, Ordumuz Hediye Etti" pankartı açarak cuntaya destek olmuştur.
Cumhuriyetin İlk Darbesi: 27 Mayıs 1960 Darbesi
27 Mayıs 1960 tarihinde, saatler 05.25'i gösterirken Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk darbesini ilan eden anons, Ankara radyosundan yankılanmıştır. Kurmay Albay Alparslan Türkeş tarafından okunan bildiride şu cümleler yazmaktadır:
Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadiseler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata Silahlı Kuvvetlerimiz, partileri içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtarmak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hakemliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi, hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır
Yüzde 52'lik çoğunlukla iktidar olan Demokrat Parti'ye karşı olan darbeyi Milli Birlik Komitesi yapmıştır. Bu komite esasen 38 düşük rütbeli subaydan oluşmaktadır. Darbenin gerçekleşmesiyle birlikte 592 sanığın yargılandığı mahkemelerde 15 sanık idam cezası almış, 31 sanık müebbet hapis cezası almıştır. İdam cezası alan kişiler arasında Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatih Rüştü Zorlu vardır. Celal Bayar ise yaş haddi sebebiyle idam yerine müebbet hapis cezası almıştır. Aynı zamanda Milli Birlik Komitesi Anayasa ve TBMM'yi feshetmiştir.
38 subay darbeye sebep olarak; Atatürk'ün Selanik'teki evinin bombalanması ve akabinde gerçekleşen 6-7 Eylül olayları ile yaşanan kaos ortamını, İnönü'nün bazı şehirlerde saldırıya uğradığı iddiasını ve kontrol edilemeyen sonuçsuz öğrenci eylemlerini göstermiştir. Kısaca cunta, Adnan Menderes önderliğindeki Demokrat Partiyi, ülkeyi baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü için indirdiğini iddia etmiştir.
Yassıada'daki acının halk tarafından sahiplenilmemesi için çok sayıda propaganda yapılmış, hediyeler dağıtılmıştır. Bunlardan en garibi ise kuşkusuz ücretsiz dağıtılan 27 Mayıs adında dağıtılan sigara paketleri ve içinde 27 Mayıs 1960 Hatırası yazan yüzüklerdir. Buradan anlaşılmaktadır ki cunta, halk desteğine büyük önem vermiş ve darbe algısının iyimser olması için çalışmalar yapmıştır.
Sizde sizi etkileyen bir olayın fotoğrafını, kısa bir içerikle bize gönderebilir ve Görsel Hafıza ailesine katılabilirsiniz!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder